بایگانی برچسب برای: اسمیر مستقیم و کشت

این مقاله به سل خارج ریوی و نمونه‌هایی که در آنها به وجود میکروب سل پی برده شده است، اشاره می‌شود.

 

از سل بعنوان بیماری هزارچهره نام برده می‌شود، چراکه قادر است تقریبا در هر عضوی از بدن رشد کرده و گسترش یابد.
با توجه به شیوع قابل ملاحظه بیماری سل در جهان و همسایگی کشورمان با کشورهایی چون افغانستان، پاکستان و آذربایجان (که در هر 3کشورشاهد درصد بالای مبتلایان به بیماری سل می‌باشیم)، در دست داشتن اطلاعات و آمار دقیق درگیری اعضای مختلف وگوناگون بدن با این میکروب و همچنین توزیع سنی مبتلایان به سل، بطور قطع ما را در داشتن نگاهی دقیقتر و واقع‌بینانه تردر راستای تنظیم مدیریت بهداشتی-درمانی در ماجهه با این بیماری مهلک یاری خواهد رسانبد.

آزمایشگاه ظریفی با سابقه‌ای طولانی فعالیت در زمینه تشخیص آزمایشگاهی بیماری سل (از سال 1346 تاکنون)، توانسته است سالانه تعداد زیادی از بیماران واقعی مسلول را (چه نمونه های ارسالی مشکوک به سل ارسال شده از بیمارستانها و چه آن‌دسته از بیمارانی که خود مستقیما به آزمایشگاه مراجعه می‌کنند) بنا به درخواست پزشکان معالج، از طریق آزمایشات روتین ( اسمیر و کشت) شناسائی نماید.
در همین راستا در سال 1387 نیز مطابق سنوات گذشته تعداد زیادی از نمونه‌های مشکوک به سل ریوی و خارج ریوی بیماران به آزمایشگاه ظریفی ارسال شد و آزمایشهای تشخیص سل (اسمیر و کشت) بر روی نمونه‌های آنها انجام شد. در این مقاله نتایج آزمایشگاهی بدست آمده (عمدتا درخصوص سل خارج ریوی) تقدیم حضورتان می‌گردد.

نتایج بدست آمده به شرح ذیل می‌باشند:
  • آزمایشهای روتین تشخیص سل ( اسمیر و کشت) در سال 1387 بر روی 26 نوع مختلف از نمونه‌های خارج ریوی (متعلق به 639 بیمار مشکوک به سل بعمل آمد.
    از میان 639 بیمار مشکوک به سل فوق، 39 بیمار مبتلا به سل خارج ریوی تشخیص داده شدند (6.1%). درجدول زیر 9 نوع مختلف از نمونه‌های بیماران مذکور را مشاهده می‌کنید که در آنها باسیلهای اسید فست یافت شده است.

  • توزیع سنی موارد مثبت سل خارج ریوی در دهه‌های سنی مختلف را در جدول ذیل مشاهده می‌کنید. لازم به ذکر است کوچکترین بیمار مسلول نوزادی 10 ماهه با نمونه ترشح زخم و مسن‌ترین بیمار مسلول 86 ساله با نمونه Gastric Lavage بوده است.

  • درصد بیماران مرد 41% ومسلولین زن 51% بوده است.

 

نتیجه‌گیری:
  1. اصولا و بطورکلی این میزان از مبتلایان به سل خارج ریوی (6.1%) قابل توجه می‌باشد.
  2. بطورکلی تعداد موارد اسید فست مثبت نمونه‌های بیوپسی به نسبت تعداد سایر نمونه‌های خارج ریوی بیشتر بوده است.
    در 17 نوع از نمونه‌های خارج ریوی زیر، هیچ مورد مثبتی مشاهده و گزارش نشد:
    CSF, Blood, Semen, Pericardial Fluid, Bronchial Biopsy, Spinal Biopsy, Cyst Biopsy, Synovial Biopsy, Lipoma Biopsy, Bone Marrow Biopsy, Nasal Biopsy, Colon Biopsy, Bladder Biopsy, Peritoneal Biopsy, Fistula Biopsy, Ileum Biopsy
  3. نهایتا اینکه تعداد موارد اسید فست مثبت نمونه‌های بیوپسی پلور(Pleural Biopsy) نسبت به تعداد نمونه‌های مایع پلور(Pleural Fluid) بیشتر بوده است

 

امید است این گزارش مورد توجه پزشکان و متخصصین درخصوص سل خارج ریوی قرار گرفته وبتوان گامی در جهت ریشه‌ کن کردن این بیمازی مهلک عفونی برداریم.

ارائه شده به نشریه 2هفته نامه عصرپزشکی، شماره132 نیمه اول آذر1389

عزیزاله رضائی، فرخنده ضیاء ظریفی، نگین رضائی- آزمایشگاه ظریفی

مقدمه:

در کشور های در حال توسعه، خصوصا” در کشور ما که در شرایط خاص تحریمی بسر می برد بمنظور استمرار فعالیت تشخیص آزمایشگاهی بیماری سل ، بسیار ضرورت دارد تشخیص آزمایشگاهی بیماری سل از طریق انجام آزمایش های روتین اسمیر مستقیم و کشت که ملزومات و تجهیزات مورد نیاز آن نسبت به سایر روش های تشخیص آزمایشگاهی در دسترس می باشد صورت گیرد، چرا که متاسفانه بدلیل منع ورود تجهیزات و ملزومات پیشرفته، حتی ملزومات پزشکی و کیت های مورد نیاز به کشور باعث گردیده است امکان ارائه خدمات تشخیص آزمایشگاهی بیماری سل با روشهای جدید بطور مداوم وجود نداشته باشد.

تشخیص آزمایشگاهی بیماری سل از طریق آزمایش های روتین، خصوصا” آزمایش کاربردی اسمیر مستقیم ، همچنان مورد توجه و توصیه WHO بوده و در صورت امکان ارتقاء میزان حساسیت آن به بالاترین سطح( 80% ) به همراه آزمایش Gold Standard کشت، کارآمدترین روش تشخیص آزمایشگاهی بیماری سل تلقی می گردد.

میزان حساسیت آزمایش اسمیر مستقیم که در واقع معیار تشخیص و شناسایی بیماران اسید فست مثبت واقعی می باشد، مطابق مطالعات انجام شده بین 20 الی 80 درصد می باشد، خوشبختانه آزمایش اسمیر مستقیم با اجرای کنترل کیفی های مستمر و نیز با اجرای فرآیند دقیق استانداردهای مربوطه قابلیت افزایش میزان حسایت آن به سطح 80% را دارا می باشد و از این طریق آزمایشگاهها قادر خواهند بود تعداد بیشتری از بیماران واقعی مبتلا به عفونت های مایکوباکتریومی را شناسایی نمایند.

جهت تبیین موضوع، یعنی امکان شناسایی 74% از بیماران واقعی مبتلا به عفونت های مایکوباکتریومی از طریق انجام آزمایش کاربردی اسمیر مستقیم، توجه اساتید و همکاران محترم را به خلاصه ای از نتایج آزمایش های تشخیص آزمایشگاهی بیماری سل، خصوصا” آزمایش اسمیر مستقیم جلب می نماید.

شرح موضوع:

بر روی 4510 نمونه ریوی و خارج ریوی متعلق به 2833 بیمار ارجاع شده به آزمایشگاه ظریفی، آزمایش های تشخیص سل ( اسمیر مستقیم و کشت) بعمل آمد که از میان بیماران مشکوک به سل، تعداد 189 بیمار ( 7/6% ) اسید فست مثبت یا بعبارتی مبتلا به عفونت های مایکوباکتریومی تشخیص داده شد.

خلاصه نتایج آزمایش ها، بویژه نتایج آزمایش اسمیر مستقیم بشرح ذیل می باشد.

تعداد بیماران اسید فست مثبت که فقط از طریق انجام آزمایش اسمیر مستقیم ظرف مدت 24 ساعت تشخیص داده شد، 151 بیمار( 3/5% ) بوده اند.
42 بیمار( 5/1% ) از بیمارانیکه نتیجه آزمایش اسمیرمستقیم نمونه های آنها بعلت اینکه تعداد باسیل های اسید فست در یک میلی لیتر از نمونه آنها کمتر از 5000 باسیل بوده، منفی تشخیص داده شد، ولی نتایج آزمایش کشت نمونه های این بیماران پس از انجام فرآیند آزمایش کشت از نظر وجود باسیل های اسید فست در کلنی های رویت شده، مثبت تشخیص داده شد.

نکات قابل توجه عبارتند از:

  1.  میزان حساسیت آزمایش اسمیرمستقیم 74% بوده که در واقع درصد بیماران اسیدفست مثبت شناسایی شده واقعی مربوط به عفونت های مایکوباکتریومی را نشان می دهد، و بقیه بیماران اسید فست مثبت شناسایی شده که از طریق انجام فرآیند آزمایش کشت تشخیص داده شده اند 26% بوده است.
    توضیحات لازم جهت محاسبه میزان حساسیت آزمایش اسمیر مستیم:
    جهت محاسبه و دست یابی به میزان حساسیت آزمایش اسمیر مستقیم به دو آیتم از نتایج آزمایش های انجام شده نیاز می باشد، نتایج آزمایش های بیمارانیکه هر دو آزمایش اسمیر مستقیم و کشت آنها از نظر وجود باسیل های اسید فست مثبت بوده است، این آیتم از میان 189 بیمار شناسایی شده اسید فست مثبت، 120 بیمار بوده است و آیتم دیگر مربوط به نتایج آزمایش بیمارانیکه نتایج آزمایش اسمیر مستقیم آنها مثبت ولی نتیجه آزمایش های کشت آنها منفی بوده است، این آیتم نیز 42 بیمار بوده است
    میزان حسایت اسمیر مستقیم=(مثبت دو هر کشت و اسمیر )/(مثبت دو هر کشت و اسمیر +مثبت کشت و منفی اسمیر) = 120/(120+42) = 120/162 = 74%
  2. از میان 378 بیماری که از نظر تشخیص بیماری های قارچی درخواست انجام آزمایش های اسمیرمستقیم و کشت بر روی نمونه ها داشته اند، پس از انجام آزمایش ها در 36 نمونه ( 5/9% )، قارچ آسپرژیلوس تشخیص داده شد که اغلب آنها از نوع فومیگاتوس بوده است.
  3. در 174 نمونه بیمار نیز قارچ کاندیدا شناسایی و گزارش گردیده است.
  4. برای 38 نمونه بیمار هم درخواست آزمایش بررسی از نظر نوکاردیا شده بود که در 3 نمونه( 9/7% )، نوکاردیا تشخیص و گزارش گردید.

نتیجه گیری:

همانطور که ملاحظه فرمودید 74% از بیماران اسید فست مثبت مبتلا به عفونت های مایکوباکتریایی از طرق انجام آزمایش کاربردی اسمیر مستقیم قابل تشخیص و شناسایی می باشند.

مقاله ارائه شده به ماهنامه اخبار آزمایشگاهی

عزیزاله رضائی مدیر آزمایشگاه ظریفی

وب سایت : www.zarifilab.ir

لطفا برای نمایش مقاله کلیک کنید

لطفا برای نمایش مقاله کلیک کنید

لطفا برای نمایش مقاله کلیک کنید