نکات کلی درباره نمونه‌گیری

در این مقاله به پاره‌ای از نکات کلی درباره نمونه‌گیری پرداخته می‌شود

نقش بیماران در نتایج آزمایشها :

یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده  در دریافت نتایج دقیق و با کیفیت آزمایشگاهی ، نقش شما بیمار گرامی در نمومه گیری می باشد . به عبارت دیگر اهمیت دانش و آگاهی شما در زمینه آمادگیهای پیش از انجام آزمایشها ، نحوه جمع آوری نمونه های مورد آزمایش و نحوه انتقال آنها به آزمایشگاه کمتر از اهمیت روش ها و دستگاه های مورد استفاده، دانش و دقت نظر متخصصین و پرسنل آزمایشگاه نیست.

دستورالعمل تهیه صحیح نمونه آزمایشگاهی:

در مورد تست های آزمایشگاهی نکته ای مهم وجود دارد و آن این است که کیفیت نتایج آزمایشگاهی بیشتر از همه عوامل دست اندر کار، به کیفیت نمونه ای که مورد آزمایش قرار میگیرد بستگی دارد. نمونه های با کیفیت،  نمونه هایی هستند که در زمانهای مقرر و به طرز مناسبی که از قبل برای آزمایش آماده است گرفته میشوند .

هر عاملی که بر کیفیت نمونه تاثیر بگذارد را باید به عنوان یک عامل موثر در مرحله پیش از آزمایش در نظر گرفت و آن را اصلاح کرد. علی رغم اینکه انواع بافت ها و مایعات مختلف بدن ( ادرار ، بزاق ، مایع مغزی ، مایع منی ) به عنوان نمونه مورد استفاده قرار میگیرند ، اما استفاده از خون ، ادرار و مدفوع از گستردگی و اهمیت بیشتری برخوردار میباشد.

خون ، نمونه ای مهم در آزمایشهای پزشکی

خون و سرم (خون فاقد سلول ) به عنوان منبعی برای اندازه گیری مواد مختلف ( از جمله قند ، چربی ها ، اوره ، اسید اوریک ، هورمون ها و غیره) در بدن انسان مورد استفاده قرار میگیرند.

بنابراین ، خون گیری و رعایت نکات مربوط به آن حائز اهمیتی خاص است که عمدتا باید توسط تکنسین آزمایشگاه رعایت شود اما لازم است تا شما به عنوان نمونه دهنده نکاتی چند را مدنظر داشته باشید.

خون گیری در آزمایشگاه:

قبل از شروع نمونه گیری حتما لازم است بیمار در صورت داشتن بیماری خاص، سابقه شوک ، واکنش غیرارادی از قبیل حالت تهوع ، غش ،کاهش فشار خون و … مسئول نمونه گیری را مطلع نماید.

تعداد زیادی از آزمایشات بر روی نمونه های خون انجام میشوند . در این موارد خون از یکی از سیاهرگها (معمولا از سیاهرگهای جلوی آرنج یا پشت دست ) گرفته میشود .

محل خونگیری با مواد ضد عفونی کننده تمیز شده و یک کش لاستیکی در بخش بالای محل خونگیری بسته تا خون در بخش انتهایی سیاهرگ جمع شده و سیاهرگ مورد نظر متورم گردد تا خونگیری از آن آسان تر صورت پذیرد.سپس یک سوزن متناسب با قطر سیاهرگ مورد نظر داخل آن شده و خون در داخل محفظه سرنگ جمع میگردد. پس از این مرحله کش لاستیکی باز میشود تا خون بصورت طبیعی به جریان افتد.پس از اینکه حجم مورد نظر خون وارد سرنگ شد سر سوزن از سیاهرگ خارج میشود . در این مرحله به بیمار آموزش داد که آرنج را صاف نگه داشته و به مدت 5 دقیقه محکم با پنبه روی محل خونگیری فشار وراد سازد . خم کردن آرنج ممکن است احتمال کبودی را افزایش دهد.پس از بند آمدن خون، روی محل خونگیری با چسب زخم پوشیده میشود.

اشاره به این نکته ضروری است که صحت و دقت آزمایش هایی که بر روی نمونه خون انجام میشود حداقل به دو عامل وابسته است:

1. آمادگی بیمار، شامل رعایت رژیم غذایی، ناشتا بودن و مصرف داروها ، عادات تغذیه ای و روش زندگی.
2. تبحر و دانش کارکنان آزمایشگاه شامل روش صحیح نمونه گیری ، پردازش نمونه و … چون آمادگی مورد نیاز بیمار در هر آزمایش متفاوت است .

نمونه ادرار و نکات مربوط به آن :

آزمایش ادرار به منظور تشخیص عفونت در دستگاه ادراری و کمی یا زیادی برخی از مواد در بدن مورد استفاده قرار میگیرد. برای اطمینان از صحت نتایج آزمایش ،ادار بیمار نباید به میکروب های دست یا ناحیه تناسلی آلوده شود.به خاطر داشته باشید که مناسب ترین نمونه برای جمع آوری ادرار، اولین نمونه دفع شده پس از برخاستن از خواب است.

((بهترین نمونه جهت تشخیص عفونت های ادراری، نخستین نمونه ادرار صبحگاهی است .))

در صورتیکه نمونه خارج از آزمایشگاه تهیه میشود ، لازم است تا به سرعت به آزمایشگاه ارسال شده و تا آن زمان در جای خنک نگهداری شود.

دستورالعمل جمع آوری نمونه ادرار تمیز در خانمها:

1. پیش از انجام آزمایش از نوشیدن بیش از حد مایعات اجتناب کنید
2. دست های خود را کاملا با آب و صابون شسته و به خوبی با دستمال کاغذی خشک کنید.
3. درب ظرف ادرار را با احتیاط باز کنید ، تحت هیچ عنوان دست های شما نباید با سطح داخلی ظرف یا درب آن تماس پیدا کند.
4. با پنبه آغشته به بتادین ناحیه دستگاه تناسلی را پاک کرده ، پس از آن با آب کاملا شسته و با دستمال کاغذی خشک نمایدد.
5. پس از اینکه جریان ادرار شروع شد ، قسمت اولیه ادرار ( 2 ثانیه اول ) را دور ریخته و بقیه ادرار را با حجم حدود 30 میلی متر (حداقل نصف ظرف) جمع کنید .
6. درب ظرف نمونه را بسته و آن را به آزمایشگاه تحویل دهید .

دستورالعمل جمع آوری نمونه ادرار تمیز در آقایون :

1. پیش از انجام آزمایش از نوشیدن بیش از حد مایعات اجتناب کنید
2. دست های خود را کاملا با آب و صابون شسته و به خوبی با دستمال کاغذی خشک کنید.
3. درب ظرف ادرار را با احتیاط باز کنید ، تحت هیچ عنوان دست های شما نباید با سطح داخلی ظرف یا درب آن تماس پیدا کند.
4. قسمت خروجی مجرای ادار را با یک دستمال مرطوب یکبار مصرف تمییز کنید و دستمال را دور بیندازید.
5. مراقب باشید که ناحیه مجرای ادرار به سطح داخلی ظرف نخورد.
6. مقدار کمی از قسمت اولیه ادرار ( دو ثانیه اول ) را به داخل توالت تخلیه کرده و حدود 30 میلی متر (نصف ظرف نمونه ) از آن را جمع آوری نمایید .
7. درب ظرف را بسته و آن را درقسمت مربوطه (روبه روی درب دستشویی در طبقات شیشه ای ) قرار دهید.

بیمار گرامی در صورتی که نمونه در منزل تهییه میشود:

1. نمونه ادرار حداکثر طی 20 دقیقه پس از جمع آوری باید در یخچال قرار داده شود.
2. نمونه ادرار را تقریبا 12 ساعت پس از جمع آوری میتوان در یخچال نگهداری نمود.
3. در زمان انتقال نمونه ادرار به آزمایشگاه آن را کنار یخ قرار دهید.

امیدواریم که مطالب ارائه شده شامل اطلاعات مناسبی برای شما بوده باشد و توانسته باشیم تا مجموعه‌ای از نکات کلی درباره نمونه‌گیری را به شما عزیزان ارائه داده باشیم . جهت ارتباط با آزمایشگاه ظریفی جهت رزرو وقت و کسب اطلاعات می توانید اینجا کلیک کنید .