عواقب خسارت بار جانی و اقتصادی ناشی ازگزارش نتایج تشخیص آزمایشگاهی غلط و پنهان منفی کاذبFalse Negative (در سرنوشت بیماران مشکوک به سل)

در این مقاله شما باعواقب خسارت بار جانی و اقتصادی ناشی از جوابهای منفی کاذب سل آشنا خواهید شد. درحقیقت این جوابهای منفی کاذبFalse Negative در سرنوشت بیماران مشکوک به سل تاثیر بسیار مخربی خواهند داشت.

بیماری مسری و کشنده سل، خسارات جانی و مالی فراوانی به جامعه تحمیل می نماید. عوامل مختلفی باعث شیوع و گسترش این بیماری بوده که یکی از عوامل برجسته و تأثیرگذار، تشخیص دیرهنگام بیماری سل می باشد. مطالعات و بررسی های انجام شده ( تجزیه و تحلیل نتایج آزمایش بیماران مبتلا به سل شناسایی شده در آزمایشگاه ظریفی) و نیز سایر اسناد و مدارک موجود حاکی از آنست که به گفته مسئولین محترم امور مربوطه، متأسفانه بیش از نیمی از بیماران مبتلا به سل ریوی، دیرهنگام( در مراحل بیشرفته بیماری ) تشخیص داده می شوند. هر بیمار مبتلا به سل ریوی قبل از تشخیص و درمان قادر به انتقال عفونت سلی به 10 الی 15 نفر از اطرافیان خود بوده و از این طریق منجر به تشدید شیوع و گسترش بیماری می گردد، در چنین شرایطی تا زمانیکه عوامل تشخیص دیرهنگام بیماری سل شناسایی نشده و راهکارهای مناسب و موثرتری در جهت جلوگیری از بروز این عوامل اندیشیده نشود، همچنان تحمیل خسارات مالی و جانی به خانواده ها و جامعه ادامه خواهد داشت.

همانطور که بیان گردید تأخیر در تشخیص بیماری سل یکی از عوامل گسترش این بیماری در جامعه می تواند باشد، ضمن اینکه یکی از عوامل برجسته ای که می تواند مسبب تاخیر در تشخیص بیماری سل گردد، تشخیص آزمایشگاهی منفی کاذب( False Negative ) می باشد. نتایج جواب های غلط منفی کاذب غالبا” نه تنها منجر به انحراف از تشخیص صحیح بیماری توسط پزشکان معالج گشته، بلکه باعث تأخیر و پیشرفت بیماری و نیز شیفت آن به فازهای عفونت زایی می گردد.

زمانیکه بیماری سل در فازهای اولیه خصوصا” در فاز نخست بیماری باشد، علائم بالینی جندانی نداشته و تشخیص بیماری غالبا” از طریق تشخیص آزمایشگاهی امکانپیذیر خواهد بود. در فازهای اولیه بیماری( فاز نخست و فاز دوم بیماری ) تعداد میکروب های سل در لام های اسمیرمستقیم به ترتیب کمتر از 9 باسیل در 100 میدان میکروسکپی و در فاز دوم شدت بیماری نیز تعداد باسیل های اسیدفست بین 10 الی 99 باسیل در 100 میدان میکروسکپی می باشد، بنابراین تشخیص آزمایشگاهی بیماری سل در این مراحل از شدت بیماری بدلیل کم تعداد بودن باسیل های اسیدفست در نمونه ها، نیازمند به داشتن تجربه و مهارت کافی آزمایشگاهی می باشد و بیشترین خطای های تشخیص آزمایشگاهی بصورت ارائه جواب های آزمایش غلط منفی کاذب در این مراحل از شدت بیماری اتفاق می افتد. همانطور که بیان گردید جواب های آزمایش غلط منفی کاذب ضمن انحراف از تشخیص صحیح و بموقع بیماری توسط پزشکان معالج، باعث تاخیر و شیفت بیماری به مراحل پیشرفته گشته و ازاین طریق اگر بیمار جان سالم بدر ببرد متحمل هزینه های مالی فراوانی خواهد شد.

مسئله بسیار مهمی که در این مقوله وجود دارد عبارت است از اینکه متاسفانه اکثر جواب های آزمایش غلط منفی کاذب” پنهان ” می مانند، بدلیل اینکه چون بیماری در فاز های اولیه بیماری می باشد ممکن است علائم بارز بیماری سل را نداشته و به همین علت شک زیادی نسبت به جواب های آزمایش غلط منفی کاذب از جانب پزشکان معالج و خود بیمار وجود نخواهد بود.

و اما سئوال اینکه عامل ارائه جواب آزمایش های غلط منفی کاذب چیست و چه باید کرد، در پاسخ باید گفت که پایین بودن سطح کیفی آزمایشگاههای مایکوباکتریولوژی( دولتی و خصوصی ) که اشراف و نظارت کافی بر سطح عملکرد آنها وجود ندارد، تنها عامل برجسته ارائه نتایج غلط منفی کاذب می تواند باشد.

نتیجه گیری:

نتایج جوابهای منفی کاذب سل ضمن ایجاد انحراف در تشخیص پزشکی، از عوامل برجسته و پنهان معضل تأخیر در تشخیص بموقع بیماری مسری و کشنده سل بوده که با تحمیل خسارات جانی و اقتصادی، باعث گسترش و شیوع این بیماری خطرناک در جامعه می گردد.

گروه علمی مدیریتی آزمایشگاه ظریفی: شهرک غرب – بلوار دریا – تقاطع پاکنژاد – شماره 164 – 88088627