گزارشی از وضعیت بیماری مسری و مهلک سل در جامعه

بررسی ها و مطالعه نتایج آزمایش های تشخیص بیماری سل( اسمیرمستقیم و کشت ) نمونه های مختلف ریوی و خارج ریوی ارجاع شده از مراکز  مختلف درمانی بیمارستانی( خصوصی- دولتی)، آزمایشگاهی و مطب ها به آزمایشگاه ظریفی در طی دو دهه گذشته، نشان می دهد که متأسفانه درصد قابل توجهی از بیماران مبتلا به سل ریوی ( بیش از 50% ) شناسایی شده، بسیار دیرهنگام(در مراحل پیشرفته بیماری) تشخیص داده شده اند. تداوم این وضعیت(تشخیص دیرهنگام بیماری) می تواند  عامل خطرناکی در جهت گسترش و انتشار بیماری مسری و کشنده سل باشد.

در این خصوص مطالعه محتوای فرم اطلاعات و سوابق بیماران مبتلا به سل شناسایی شده در این آزمایشگاه ، حاکی از آنست که بیماران شناسایی شده، اکثرا” دارای علایم  بالینی سل فعال ریوی با  نسبت درصد: (سرفه بیش از دو هفته: 72%) – (خلط: 83%) – (تب: 22% ) –  (کاهش وزن: 61%) – (خستگی و تنگی نفس: 70% ) بوده اند.

بعبارتی نمودار فراوانی علائم بالینی سل فعال در بیماران مورد مطالعه فوق الذکر( وجودخلط در 83% از بیماران، سرفه بیش از 2هفته در72%  از بیماران، خستگی و تنگی نفس در 70 % از بیماران، وکاهش وزن که در 61%  از بیماران وجود داشته است) به شکل زیر می‌باشد:

اضافه می گردد که اغلب بیماران شناسایی شده اعلام داشته اند که در مراحل اولیه بیماری، قبل از مراجعه به پزشکان متخصص بیماریهای ریوی و عفونی،  به  سایر پزشکان از جمله پزشکان عمومی نیز مراجعه نموده اند، ضمن اینکه در بررسی های انجام شده نیز بندرت شاهد  درخواست انجام آزمایش های تشخیص سل از جانب سایر پزشکان، به غیر از  پزشکان بیماریهای ریوی و عفونی می باشیم، البته عدم درخواست تشخیص آزمایشگاهی بیماری سل شاید بدلیل عدم اطلاع از فعالیت آزمایشگاهای مورد تأیید از جانب وزارت بهداشت در بخش خصوصی  باشد. در این خصوص طبق پروتکل های اعلام شده چنانچه پزشکان محترم معالج  بمحض مشاهده علائم بالینی اختصاصی بیماری سل فعال، حتی با علائم همپوشانی با سایر بیماریها، اقدام به درخواست انجام آزمایش های تشخیص سل(اسمیر مستقیم و کشت) بر روی 2 الی 3 نمونه خلط نمایند، در آن صورت تکلیف بیماران از نظر بیماری مسری و کشنده سل روشن خواهد شد. در واقع با این اقدام بموقع، نه تنها از سیر بیماری به مراحل پیشرفته جلوگیری بعمل خواهد آمد، بلکه جلوی گسترش و انتقال بیماری به دیگران و نیز خسارات جانی و اقتصادی ناشی از این بیماری ویرانگر به خانواده ها نیز گرفته خواهد شد. امید است با همکاری و اقدام مشترک در زمینه تشخیص صحیح و نیز درمان بموقع بیماران نیازمند، بتوانیم خدمات مطلوب  تری به جامعه ارائه نماییم.

گروه علمی مدیریتی آزمایشگاه ظریفی