سل خارج ریوی و نمونه‌هایی که در آنها میکروب سل یافت شده است

این مقاله به سل خارج ریوی و نمونه‌هایی که در آنها به وجود میکروب سل پی برده شده است، اشاره می‌شود.

از سل بعنوان بیماری هزارچهره نام برده می‌شود، چراکه قادر است تقریبا در هر عضوی از بدن رشد کرده و گسترش یابد.
با توجه به شیوع قابل ملاحظه بیماری سل در جهان و همسایگی کشورمان با کشورهایی چون افغانستان، پاکستان و آذربایجان (که در هر 3کشورشاهد درصد بالای مبتلایان به بیماری سل می‌باشیم)، در دست داشتن اطلاعات و آمار دقیق درگیری اعضای مختلف وگوناگون بدن با این میکروب و همچنین توزیع سنی مبتلایان به سل، بطور قطع ما را در داشتن نگاهی دقیقتر و واقع‌بینانه تردر راستای تنظیم مدیریت بهداشتی-درمانی در ماجهه با این بیماری مهلک یاری خواهد رسانبد.

آزمایشگاه ظریفی با سابقه‌ای طولانی فعالیت در زمینه تشخیص آزمایشگاهی بیماری سل (از سال 1346 تاکنون)، توانسته است سالانه تعداد زیادی از بیماران واقعی مسلول را (چه نمونه های ارسالی مشکوک به سل ارسال شده از بیمارستانها و چه آن‌دسته از بیمارانی که خود مستقیما به آزمایشگاه مراجعه می‌کنند) بنا به درخواست پزشکان معالج، از طریق آزمایشات روتین ( اسمیر و کشت) شناسائی نماید.
در همین راستا در سال 1387 نیز مطابق سنوات گذشته تعداد زیادی از نمونه‌های مشکوک به سل ریوی و خارج ریوی بیماران به آزمایشگاه ظریفی ارسال شد و آزمایشهای تشخیص سل (اسمیر و کشت) بر روی نمونه‌های آنها انجام شد. در این مقاله نتایج آزمایشگاهی بدست آمده (عمدتا درخصوص سل خارج ریوی) تقدیم حضورتان می‌گردد.

نتایج بدست آمده به شرح ذیل می‌باشند:

آزمایشهای روتین تشخیص سل ( اسمیر و کشت) در سال 1387 بر روی 26 نوع مختلف از نمونه‌های خارج ریوی (متعلق به 639 بیمار مشکوک به سل بعمل آمد.
از میان 639 بیمار مشکوک به سل فوق، 39 بیمار مبتلا به سل خارج ریوی تشخیص داده شدند (6.1%). درجدول زیر 9 نوع مختلف از نمونه‌های بیماران مذکور را مشاهده می‌کنید که در آنها باسیلهای اسید فست یافت شده است.

توزیع سنی موارد مثبت سل خارج ریوی در دهه‌های سنی مختلف را در جدول ذیل مشاهده می‌کنید. لازم به ذکر است کوچکترین بیمار مسلول نوزادی 10 ماهه با نمونه ترشح زخم و مسن‌ترین بیمار مسلول 86 ساله با نمونه Gastric Lavage بوده است.

درصد بیماران مرد 41% ومسلولین زن 51% بوده است.

نتیجه‌گیری:

اصولا و بطورکلی این میزان از مبتلایان به سل خارج ریوی (6.1%) قابل توجه می‌باشد.
بطورکلی تعداد موارد اسید فست مثبت نمونه‌های بیوپسی به نسبت تعداد سایر نمونه‌های خارج ریوی بیشتر بوده است.
در 17 نوع از نمونه‌های خارج ریوی زیر، هیچ مورد مثبتی مشاهده و گزارش نشد:
CSF, Blood, Semen, Pericardial Fluid, Bronchial Biopsy, Spinal Biopsy, Cyst Biopsy, Synovial Biopsy, Lipoma Biopsy, Bone Marrow Biopsy, Nasal Biopsy, Colon Biopsy, Bladder Biopsy, Peritoneal Biopsy, Fistula Biopsy, Ileum Biopsy
نهایتا اینکه تعداد موارد اسید فست مثبت نمونه‌های بیوپسی پلور(Pleural Biopsy) نسبت به تعداد نمونه‌های مایع پلور(Pleural Fluid) بیشتر بوده است